Lolo o lokiša inthanete | Nal'ibali
Home | Written stories | Multilingual stories | Lolo o lokiša inthanete

Written stories

Lolo o lokiša inthanete

Author

Kgosi Kgosi

Illustrator

Vian Oelofsen

Lolo ke mosetsanyana wa bohlale yo a bego a dula motseng wa batho ba Batswana. Motse wo wa botse go be go se wa go swana le ona lefaseng. Batho ba lefelo le ba be ba le bohlale kudu go feta nako ye ba lego go yona. Lolo o be a le bohlale go ba feta ka moka. Motseng wa gabo Lolo, inthanete e be e le sedirišwa sa bohlokwa kudu. Ge o etela motseng wo, o tlo hwetša bana ba sekolo ba diriša dithepolete tša bona tša khomphuthara go hwetša tshedimošo ye ba e nyakago go dira mošomo wa sekolo. Batho ba bantši ba be ba na le difatanaga tšeo di ka fofago gomme ba di laola ka inthanete. Batho ba be ba diriša inthanete DILONG TŠOHLE!

 

Gomme ka letšatši le lengwe – OPS! Gateetee inthanete ya tšhaba. Batho bohle ba be ba nagana gore e nyameletše sebakanyana gomme e tlo boa ya šoma, efela go be go se bjalo. Kgoši le mmakgoši wa motse ba dirile tsebišo seyalemoyeng sa setšhaba le diteišeneng tša thelebišene. Ba rile inthanete e tlo hlokega sebaka se setelele. Batho bohle motseng ba be ba tlabegile. Lolo o ile a lebelela ka makalo ge ngwana yo mongwe le yo mongwe sekolong sa gagwe a tlaletšwe. “Maphelo a rena a fedile!” gwa goeletša yo mongwe wa bagwera ba Lolo a mo swara magetleng. Yo mongwe wa barutiši ba Lolo o ile a kitimela ka ntle ga phapošiborutelo, a mo swara ka letsogo a re, “Dira se sengwe, Lolo! Ke wena yo bohlale.” Gomme morutiši a kitima a tšama a lla.

 

Lolo o be a sa kwešiše gore bothata ke eng. “Batho bohle ba itshwere e ke lefase le fihlile mafelelong!” a nagana. O ipoditše gore ka letšatši la go latela o tlo etela kgoši le mmakgoši go kwa ka ga bothata. E rile ge Lolo a fihla Mošate, a amogelwa ka galase ya maswi a borutho le poleiti ya dikokisana tša tšhokolete tša go khukhurega. Lolo o jele tše dingwe tša dikokisana a emetše kgoši le mmakgoši. E be e le dikokisana tša bose go feta tšohle tše nkilego a di ja.

 

Kgoši le mmakgoši ba fihlile ba dumediša Lolo. Ba ile ba thoma go bolela ka bothata bja mo motseng. Mmakgoši o hlalošitše gore ditona tša bona di hweditše gore bothata bo sathalaeteng ye e bego e le kgole kudu – kgole kua godimo lefaufaung! “Gomme,” a realo mmakgoši, “ga se motse wa rena wo o se nago inthanete, efela lefase ka moka.” Mmakgoši o swere Lolo ka seatla a re, “Ngwanaka, re nyaka motho wa bohlale kudu yo a ka tsenago ka gare ga sephatšamaru sa ka mošate, a ya lefaufaung go lokiša sathalaete.”

 

“Lolo,” a realo kgoši, “ke wena fela yo a ka kgonago mošomo wo! Ge o ka dira se, o tla be o thušitše lefase lohle.” Lolo a thaba a ba a tšhoga ka nako e tee. O ile a bala a kwa gore go ya lefaufaung ke selo se kotsi, efela a dumela go ya. Mosetsana o šomile le bašomi ba lefaufaung matšatšinyana go lokišetša mošomo wo wa go kgethega. O ithutile go fofiša le go laola sephatšamaru a ba a ithuta le go phapamala lefaufaung. Ka bjako ke ge Lolo a loketše go fofa go ya lefaufaung. Ka letšatši le Lolo a tlogilego ka lona, batho bohle ba be ba tlile go bogela. Batho ba mo fošitše ka maloba go mo lakaletša mahlatse. Ba bangwe ba be ba opela dikoša tša tlhohleletšo. Lolo o ikwele a ratega.

 

Lolo o nametše sephatšamaru gomme ditheknišene ka moka tša thumaša dientšene. Ka moragonyana, sephatšamaru sa tloga Lefaseng. Ka morago ga go fofa sebaka se setelele kudu, sephatšamaru se ile sa kotama seteišeneng sa lefaufaung. Lolo o be a kgona go bona sathalaete ka lefasetere. O ikgokagantše le kgoši le mmakgoši a diriša seyalemoya sa mohuta wa go ikgetha go ba tsebiša gore o fihlile ka polokego. Batho bohle gae ba ile ba keteka gomme batswadi ba gagwe ba be ba thabile kudu go tseba gore morwedi wa bona o be a sa phela gape ga a na bothata.

 

Efela mošomo ga se wa sepela ka fao go beakantšwego. Lolo o feditše matšatši a sa bone gore bothata ke eng. O be a tseba gore katlego ya mošomo wo e be e le diatleng tša gagwe gomme o be a sa nyake go nyamiša batho bohle. Mafelelong dijo le meetse a sehlopha sa lefaufaung di ile tša thoma go fela. Mošomo o bile bothata kudu, efela mosetsananyana wa bohlale a tšwela pele go šoma le go šoma go fihlela ge letšatši le lengwe … a hwetša gore bothata bo gokae! Ye nngwe ya dithapo tša sathalaete e be e swele gomme go nyakega ye mpšha. Lolo o rile go tsenya ye mpšha inthanete ya boa! Batho bohle ba motseng wa gabo le lefaseng ka bophara ba ile ba keteka.

 

Morago ga mošomo wa bothata, efela wa go atlega, Lolo o ile a boa gae. E be e le mogale! Kgoši le mmakgoši ba be ba ikgantšha ka yena ba mo fa le metale wa tlhompho gomme ba reela le ngwana wa bona wa go latela Lolo.