Ka fao o ka bago mogalegale | Nal'ibali
Home | Written stories | Multilingual stories | Ka fao o ka bago mogalegale

Written stories

Ka fao o ka bago mogalegale

Author

Bubele Retshe

Illustrator

Jiggs Snaddon-Wood

Translator

Mpho Masipa

Timo o be a dula motseng o monnyane wa go dikologwa ke dithaba, mašemo a matalamorogo le dithokgwa tše dibotse, efela o be a rata phaka. O be a rata lefelo leo ka gobane o be a ikwa e le mogalegale ge a be a kitima fao, a namela jimi ya mapolanka le go dikologa ka motšheneng wa go dikologa.

Ka mehla ge Timo a fihla gae go tšwa sekolong, o be a tšola yunifomo a ja sangwetše ye bose ye a e diretšwego ke koko wa gagwe. O be a dira mošomo wa gagwe wa gae gomme, ge a feditše, o be a kitimela ka ntle a goeletša, “Koko, Koko, ke nako ya go bapala!”

Gomme Koko o be a tlo mmitša, “Timo, ema! Ga o nyake ke go balela kanegelo?”

“Aowa, Koko, ke nyaka go bapala le go hlohlomiša,” Timo o be a tlo fetola, a le tseleng go yo kopana le bagwera ba gagwe bao ba mo emetšego keiting.

 

“Go na le mafelo a mantši ao o ka a hlohlomišago ka dipukung tša dikanegelo, Timo,” Koko o be a tlo realo. “Dipuku di ka go ruta dilo tše dintši tša ba tša go iša mafelong ao o sa kago wa fihla go ona.”

Timo o be a tlo sega a re, “Koko, dipuku di ka nkiša gohle. Ke difatanaga fela tše di ka dirago seo!” Gomme o be a tlo kitima tseleng a eya phakeng le bagwera ba gagwe.Mosegare o mongwe, mogwera wa Timo wa potego, Ben, o be a mo emetše keiting.

“Hei, Timo, o loketše go bapala?” gwa botšiša Ben.

“Ke dula ke loketše seo,” a realo Timo a šiana le mogwera wa gagwe mmileng. Yo mongwe le yo mongwe o be a nyaka go fihla phakeng pele.Ge ba fihla fao, bagwera ba Timo ba bangwe ba be ba ba emetše. Pamela o be a dutše tekung a lla, mola Noma le Siya ba eme kgauswi le yena. Ba be ba bonagala ba tshwenyegile.

Timo o ile a batamela go kwa gore go direga eng. “Go diregile eng ka Pamela?” a botšiša.

“O be a kadiela gomme Siya a mo kgarametša kudu ka phošo. Pamela o ile a wa tekung, bjale khuru ya gagwe e tšwa madi,” gwa hlaloša Noma.“Aowaowa! Re tla dira bjang?” gwa botšiša Ben.

“Go lokile, ke tseba gore ke tlo dira eng,” a realo Noma a tšea mokotla wa gagwe wa mokokotlong gomme a ntšha mokotlana ka gare ga wona.

“Ke eng seo?” Timo a botšiša.“Ke ditlabakelo tša thušo ya pele. Ke tlo hlwekiša khuru ya Pamela gomme ka beya pantiši ye gore a kwe bokaone,” a realo Noma.

Bagwera ba be ba makaditšwe ke gore Noma o tseba se a swanetšego go se dira gabotse. O rile go bea pantiši, Pamela a re o ikwa a le kaone ebile o nyaka go bapala gape. Bagwera bohle ba ikwa ba thabile ebile ba imologile gomme ba leboga Noma.

Bagwera bohle ba ile ba šiana ba lebile jiming ya mapolanka – kantle le Timo. O be a ipotšiša gore Noma o tsebile bjang se a swanetšego go se dira. O be a nyaka go tseba gore o ka ithuta kae dilo tše bjalo ka tše ka gobane bagalegale ba swanetše go tseba go thuša batho!

Timo a ya fao Noma a bego a namela gomme a mmotšiša, “Noma, o tsebile bjang gore o swanetše go dira eng?”

Noma a myemyela gomme a re, “Ke badile ka seo ka pukung ya kanegelo.”“O ithutile tšohle o bala puku ya kanegelo?” gwa botšiša Timo. O be a se na bonnete bja gore o tlo tshepa se Noma a se boletšego.

“Ee, Timo. Ke nyaka go ba ngaka ge ke gola gore ke kgone go thuša batho. Ge ke bala dipuku tša dikanegelo, ke ithuta ka fao dingaka di thušago batho ka gona,” a realo Noma.

Timo o be a maketše! “Ke nyaka go ba mogalegale le nna ke thuše batho. O nagana gore dipuku tša dikanegelo di ka nthuša go dira seo?” a botšiša.“Ee, go bjalo!” a realo Noma. “Dipuku tša dikanegelo di ka go ruta dilo tše dintši. Di kgopele kua bokgobapukung gomme o thome go bala.”

Ka letšatši la go latela, ge a fihla gae go tšwa sekolong, Timo o ile a tšola yunifomo ya gagwe ya sekolo, a ja sangwetše ye bose ye Koko wa gagwe a mo diretšego yona. Morago ga fao o ile a dira mošomo wa gagwe wa gae.

O be a feditše ge Koko a mmitša. “Timo, bagwera ba gago ke ba ba fihlile. Ba go emetše gore le ye phakeng.”“Koko, ba botše gore ke tla ya go bona ka morago hle,” gwa fetola Timo.

Koko o be a sa tshepe se a se kwago! Timo o be a dula a itlhaganetše go ya phakeng. “Ke ka lebaka la eng o sa ye gona bjale?” a botšiša.“Ke rata gore o mpalele kanegelo pele ke eya fao, hle,” a realo Timo.

Koko a myemyela ka lethabo. “Ke taba ye mpšha yeo! Ke ka lebaka la eng o nyaka ke go balela kanegelo lehono?” a botšiša.

“Ka lebaka la gore Noma o re dikanegelo di ka nthuta go ba mogalegale ka thuša bagwera ba ka,” Timo a realo a fofela godimo le tlase ka lethabo.

“Ke mošemane wa ka yoo!” a realo Koko a topa puku ya kanegelo.

Gomme, Koko le Timo ba dula fase mmogo ba bala puku yeo ya kanegelo – le ye nngwe, le ye nngwe. Gomme, mosegare o mongwe le o mongwe morago ga seo, pele Timo a eya go bapala phakeng, o be a kgopela Koko gore a mmalele.